इस कृति में आधुनिक हिन्दी साहित्य की अन्यान्य विधाओं (कविता, नाटक, उपन्यास, कहानी, निबन्ध, आलोचना, पत्रकारिता, जीवनी, आत्मकथा, रिपोर्ताज, रेखाचित्र, संस्मरण, यात्रा-वृत्तान्त, डायरी आदि) के उद्विकास का संक्षिप्त किन्तु प्रामाणिक लेखा-जोखा है। हिन्दी गद्य-पद्य की इन आधुनिक विधाओं के उत्स और विकास में पौर्वात्य के साथ पाश्चात्य साहित्य-समीक्षा का अनुप्रभाव भी यथास्थान रेखांकित किया गया है।
पुस्तक पाठक में सहज भाव-बोध अंकुरित करती है क्योंकि विषयाभिव्यक्ति प्रांजल है। इसलिए यह कृति हिन्दी के विश्वविद्यालयी स्तर के पाठकों के लिए नितान्त उपादेय एवं मूल्यवान है। इस कृति में सूचनाएँ, प्रस्तुतियाँ और स्थापनाएँ प्रामाणिक हैं और यह हिन्दी के सुविख्यात साहित्येतिहास-लेखकों, साहित्यकारों और समीक्षकों की मान्यताओं पर आधारित तथा अनुभावित है। Is kriti mein aadhunik hindi sahitya ki anyanya vidhaon (kavita, natak, upanyas, kahani, nibandh, aalochna, patrkarita, jivni, aatmaktha, riportaj, rekhachitr, sansmran, yatra-vrittant, dayri aadi) ke udvikas ka sankshipt kintu pramanik lekha-jokha hai. Hindi gadya-padya ki in aadhunik vidhaon ke uts aur vikas mein paurvatya ke saath pashchatya sahitya-samiksha ka anuprbhav bhi yathasthan rekhankit kiya gaya hai. Pustak pathak mein sahaj bhav-bodh ankurit karti hai kyonki vishyabhivyakti pranjal hai. Isaliye ye kriti hindi ke vishvvidyalyi star ke pathkon ke liye nitant upadey evan mulyvan hai. Is kriti mein suchnayen, prastutiyan aur sthapnayen pramanik hain aur ye hindi ke suvikhyat sahityetihas-lekhkon, sahitykaron aur samikshkon ki manytaon par aadharit tatha anubhavit hai.