Mahavriksha

शालेय वयात मी लेखनाला सुरुवात केलेली आहे. पुढे मी बहुतेक सर्व वाङ्मयप्रकारांत लेखन केले असले तरी प्रारंभ कवितेनेच झाला आणि आयुष्याच्या संधिकालात कविताच मला साथ करीत आहे. म्हणजे गेली साठ. वर्षे मी हा लेखनाचा प्रपंच केला आहे. या तळावरून मी मागे वळून पाहतो. तेव्हा स्मृतीच्या पटलावर अनेक चित्रे मला दिसतात. व्यक्तिगत जीवनातील सुखदुःखाची चित्रे दिसतात, त्याप्रमाणे राष्ट्रीय जीवनातील संघर्षाचे आणि साफल्याचे शिलालेखही दिसतात. मानवी व्यवहारासंबंधी एक वेगळी दृष्टी. देणारे रिकाम्या खिशाचे खडतर अनुभव मी घेतले आणि त्या अनुभवांनाही सोनेरी किनार देणाऱ्या १९४२ च्या काँग्रेस अधिवेशनासारख्या ऐतिहासिक घटना मी पाहिल्या. देशाच्या मुक्ततेसाठी सामान्यांनी केलेले बलिदान पाहिले आणि त्या रक्ताच्या समुद्रातून प्रकट होणारा स्वातंत्र्याचा सूर्योदयही मी साजरा केला. नंतरच्या चाळीस वर्षांतील आशनिराशांचे उद्रेकही मी अनुभवले. या प्रदीर्घ यात्रेत कवितेने मला सोबत केलीच, पण ती करताना व्यक्तिगत, सामाजिक, राष्ट्रीय घटनांचे सत्त्व शोधण्याचा तिने प्रयत्न केला आणि पर्यायाने माझ्या जगण्याला तिने एक व्यापक आशयही मिळवून दिला. माझी कविता लौकिक दृष्टीने, महालात बसलेली मानिनी नसेल, रस्त्यावर वावरणारी वैरागीण असेल. पण एक मिणमिणता दिवा घेऊन ती माझ्याबरोबर नव्हे, माझ्यापुढे सतत चालली आहे. त्या दिवल माझे मी पण तर मला सापडलेच, पण या मीपणाचा भोवताल राशी असलेला संबंधही सापडला. हे कवितेचे फिटणारे आहे. तरीही मी बनलो नाही वा कवितेसाठीही जगली नाही. पण कवितेने मला जगवले आहे आणि माझ्या जगण्याला माझ्यापुरताच एक विशेष अर्थ मिळवून दिला आहे.” I started writing at school age. Although I have written in almost all literary genres, I started with poetry and it is poetry that has supported me in the twilight of my life. That is the past sixty. I have done this writing for years. From this base I look back. Then I see many pictures on the memory board. As pictures of the joys of individual life are seen, so are the inscriptions of struggles and travails of national life. A different view of human behavior. I had the hard experiences of empty pockets and witnessed historical events like the 1942 Congress session that gave a golden edge to those experiences. I saw the sacrifices made by common people for the liberation of the country and I also celebrated the sunrise of freedom emerging from that sea of ​​blood. I also experienced outbursts of despair over the next forty years. Poetry not only accompanied me on this long journey, but while doing so, she tried to find the essence of personal, social, national events and alternatively, she also gave a wider meaning to my life. My poem, figuratively speaking, will not be a lady sitting in a palace, it will be a recluse walking on the streets. But with a twinkling lamp she has been walking constantly ahead of me, not with me. Not only did I find my me that day, but I also found the connection between this me and the zodiac around me. This is a fitting poem. Yet I neither became nor lived for poetry. But poetry has kept me alive and has given my life a special meaning for me alone.”